W pierwszej kolejności należy oczywiście udać się do lekarza rodzinnego, który powinien zlecić wykonanie badań diagnostycznych.
Borelioza - badania laboratoryjne / badania krwi
To właśnie diagnostyka laboratoryjna jest kluczowa w rozpoznawaniu boreliozy. Metoda ta opiera się na wykrywaniu we krwi pacjenta przeciwciał anty-Borrelia, a wykonywać należy ją tylko w przypadku występowania objawów innych, niż rumień wędrujący. Ważnym jest, aby nie powtarzać badań laboratoryjnych celem monitorowania skuteczności leczenia, ponieważ przeciwciała mogą utrzymywać się jeszcze wiele lat po zakażeniu.
Do postawienia poprawnej diagnozy konieczne jest przeprowadzenie dwuetapowego badania przeciwciał - tylko ono daje ku temu możliwości. Pierwszym z podstawowych badań okazuje się być test ELISA, stosowany w celu wykrycia przeciwciał boreliozy we krwi. Co prawda jest to badanie refundowane, może jednak okazać się mało wiarygodne. Wynik testu jest fałszywie dodatni nawet w 7 na 10 przypadków! Dzieje się tak dlatego, że wykazuje on także występowanie innych przeciwciał. Teoretycznie dzięki testowi ELISA jesteśmy w stanie wykryć przeciwciała w klasie lgM. Pojawiają się one we krwi od 3 do 4 tygodni po zakażeniu, znikają natomiast w ciągu 4-6 miesięcy. ELISA wykrywa również przeciwciała lgG, które utrzymują się u pacjentów n nawet kilka lat, możliwe do zidentyfikowania są natomiast po 6 lub 8 tygodniach od zakażenia. W skrócie: test ELISA polega na poborze krwi i jej późniejszej analizie, właśnie pod kątem obecności przeciwciał. Całe badanie odbywa się na specjalnie do tego przygotowanych płytkach z antygenem. Wynik dodatni oznacza zakażenie; obecne w organizmie przeciwciała lgM informują, że zakażenie boreliozą wystąpiło u badanego po raz pierwszy w życiu, lgG świadczy zaś o kolejnym już zarażeniu. Nawet najbardziej skuteczne leczenie nie może zagwarantować, że przeciwciała lgM i lgG znikną od razu z zakażonego organizmu. Co więcej, mogą utrzymywać się w nim nawet 10 lub 20 lat!
Dodatnie lub budzące wątpliwości wyniki testu ELISA należy potwierdzić metodą WESTERN BLOT. Jest ona dużo dokładniejsza (dokonuje lepszej oceny przeciwciał w surowicy krwi), czuła i precyzyjna, jednak nie zaleca się wykonywać jej w pierwszej kolejności. Do testu WESTERN BLOT koniecznym jest wykorzystanie hodowlanych bakterii boreliozy i krwi pacjenta. Wynik dodatni potwierdza boreliozę, wynik ujemny wyklucza ją. Zbyt wcześnie przeprowadzone badanie może spowodować błędny wynik negatywny, dlatego należy przeprowadzać je co kilka tygodni dla jego ostatecznego potwierdzenia.
Borelioza - badania, wyniki
Zarówno test ELISA jak i WESTERN BLOT to badania należące do grupy serologicznych - podczas ich przeprowadzania wyszukuje się przeciwciała, które w reakcji na bakterie boreliozy produkuje organizm badanego. Po przeprowadzeniu opisanych badań lekarz jest w stanie zaproponować antybiotykoterapię lub skierować pacjenta do poradni chorób zakaźnych. Testy te powinno się wykonywać po 3 lub 4 tygodniach od zakażenia - właśnie wtedy we krwi pojawiają się przeciwdziała boreliozy. To ich zdecydowana wada.
Należy pamiętać, że sam dodatni wynik przeciwciał nie stanowi podstawy do rozpoznania choroby. Niewątpliwie świadczy o kontakcie z bakterią, nie gwarantuje jednakże aktywnego zakażenia. Wynik dodatni, niepotwierdzony jednak właściwym opisem objawów choroby, nie stanowi podstawy do wdrożenia leczenia.
Test PCR to kolejne z badań diagnostycznych, które wykonać można z kolei od razu po ukąszeniu przez kleszcza, PCR nie wykrywa bowiem przeciwciał, a DNA bakterii, która wywołuje boreliozę. Opisywany test wykonuje się dzięki wycinkowi skóry, który pobierany jest z rumienia wędrującego, chrząstki stawowej, płynu stawowego lub płynu mózgowo-rdzeniowego pacjenta. Także test PCR nie daje stuprocentowo poprawnej diagnozy.
Warto wspomnieć również o teście transformacji blastycznej LTT i oznaczeniu poziomu przeciwciał w krążących kompleksach immunologicznych. Testy te nie są jednak póki co stosowane w rutynowej diagnostyce.
Co ciekawe, możliwym jest wykonanie badań kleszczy już usuniętych z ciała. Podejmują się tego niektóre z wojewódzkich stacji sanitarno-epidemologicznych. Badania te pozwalają na natychmiastowe wręcz zidentyfikowanie zagrożenia, w przeciwieństwie do opisanych wyżej testów wykonywanych z krwi, specjaliści nie klasyfikują ich jednak do badań diagnostycznych, ponieważ samo wykrycie bakterii u kleszcza nie dowodzi jeszcze, że bakterie te przedostały się do ludzkiego organizmu.
Borelioza - badania: cena
Nierefundowane wykonanie testu ELISA kosztuje ok. 60 zł, w zależności od laboratorium, w którym wykonywane zostaje badanie. WESTERN BLOT osiąga natomiast koszty od 150 do 300 zł. Test PCR zaś to suma ok. 170 zł.
Borelioza - antybiotyki
Samo wystąpienie rumienia wędrującego wymaga jedynie pilnego podania odpowiedniego antybiotyku. Najczęściej stosowanymi są zdecydowanie cefriakson i doxycylina, u dzieci natomiast amoksycylina. Leki te należy przyjmować od 14 do 21 dni. Rumień, a także pierwsza faza zapalenia stawów i porażenie nerwów czaszkowych, wymagają przyjmowania antybiotyków doustnie, pozostałe postacie powikłań prowokują konieczność dożylnego przyjmowania leków, już w szpitalu. Niektórzy specjaliści zalecają stosowanie metody ILADS, polegającej na naprzemiennym (niekiedy także łącznym) stosowaniu dużych dawek antybiotyków przez długi okres czasu. Trwa on od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Niestety, sposób ten znacząco obciąża organizm i jego stosowanie nie jest zalecane przez środowisko naukowe. ILADS powoduje także wzrost antybiotykoodporności bakterii.
.
Komentarze (0)
Zostaw komentarz